Certyfikaty, oznaczenia i atesty w pneumatyce

Producenci maszyn, Działy Utrzymania Ruchu czy Biura Projektowe to jedni z wielu przedstawicieli branż przemysłu, którzy mogą wymagać od dostawcy pneumatyki certyfikatów i atestów.

W dziedzinie certyfikacji i właściwego oznaczania wyrobów z pneumatyki poprzeczkę podniosła Unia Europejska. W obrębie wspólnego handlu należało dostosować polskie prawodawstwo do wymagań unijnych. Rosną też oczekiwania wobec dostawców.

Jakie ma to znaczenie dla Ciebie jako Klienta? Poznaj szczegóły.

Najpopularniejsze certyfikaty i atesty w pneumatyce

Certyfikaty, atesty pneumatyczne to dokumenty mające charakter ogólny, a określające wymagania jakościowe, dopuszczenie do pracy w specyficznych warunkach (na życzenie Klienta np. atest ATEX na zawory, kontakt z żywnością w przemyśle spożywczym) czy certyfikaty dotyczące bezpieczeństwa, regulujące wymogi bezpieczeństwa (np. na zawory bezpieczeństwa).

Funkcjonują także certyfikaty zgodności, czyli dokumenty uwiarygodniające, że elementy pneumatyki wykonano zgodnie z projektem i z zastosowano właściwe materiały.

Aby rozwinąć ten temat w naszym poradniku omawiam najważniejsze certyfikaty, atesty i różnice między nimi:

• Dyrektywa Maszynowa 2006/42/WE

• Dokument "Świadectwo odbioru wg PN-EN 1024 - certyfikat 3.1"

• Certyfikat 3.1 a certyfikat 2.1 - różnice

• Certyfikat 3.1. a certyfikat 3.2 - różnice

• Kontrola odbiorcza i kontrola wewnętrzna - różnice (infografika)

• Deklaracje zgodności dla materiałów i wyrobów przeznaczonych do kontaktu z żywnością

• Kto wydaje certyfikaty i atesty w pneumatyce - płatne i bezpłatne?

• Oznakowanie CE - co to jest, kto go nadaje czy dotyczy pneumatyki?

• Certyfikaty jakościowe siłowników pneumatycznych

• Siłowniki pneumatyczne a certyfikat CE - czy jest wymagany?

Najważniejsze certyfikaty, deklaracje i atesty w pneumatyce

Poniżej dla ilustracji tematu wymieniam popularny typ deklaracji dotyczących elementów pneumatyki aby mogły zostać dopuszczone w określonych warunkach pracy.

Dyrektywa Maszynowa 2006/42/WE

Jednym z najważniejszych dokumentów jest Dyrektywa Maszynowa 2006/42/WE. W jej świetle klasyfikuje się maszyny na dwie główne kategorie:

• maszyny ukończone (napędzane mechanizmem napędowym - pompa pneumatyczna, posiadające jeden element ruchomy)

• maszyny nieukończone (do wbudowania w inne maszyny i urządzenia, nieprzystosowane do samodzielnego stosowania).

Taki jasny podział bardzo wyraźnie determinuje wymogi względem każdej kategorii elementów pneumatyki. Siłownik pneumatyczny jest maszyną nieukończoną.

Dokument "Świadectwo odbioru wg PN-EN 1024 - certyfikat 3.1"

Dokument wystawia producent (wytwórca). Certyfikat 3.1, w zależności od producenta, najczęściej nie jest bezpłatny. Wymaga bardziej złożonej kontroli odbiorczej. Tego typu deklarację Klienci są zobowiązani złożyć na etapie realizacji zamówienia ponieważ certyfikat wystawia się do konkretnego produktu np. na podstawie wybitego na korpusie nr. serii.

Warto zaznaczyć, że certyfikat 3.1 nie dotyczy tylko i wyłącznie armatury stali nierdzewnej, ale także jest uwzględniany przy wyrobach ze stali węglowej albo żeliwa.

Certyfikat 3.1 a certyfikat 2.1 - różnice

Jeśli zastanawiasz się, jakie są różnice między certyfikatem 3.1, a certyfikatem 2.1, to muszę nadmienić, że są to dokumenty z tej samej serii, ale różniące się detalami.

Certyfikat 2.1 to dokument kontroli jakości. Zawiera informacje o zgodności z zamówieniem Klienta bez załączania dokumentacji z badaniami przeprowadzonymi podczas kontroli. Dokument jest oparty na uproszczonej kontroli wewnętrznej według wewnętrznych procedur producenta. Certyfikat 2.1 wydawany jest bezpłatnie.

Certyfikat 3.1. a certyfikat 3.2 - różnice

Jak wspomniałam wyżej, certyfikat 3.1. to oświadczenie producenta (wytwórcy) zawierające potwierdzenie, że wyroby dla Klienta są zgodne z wymaganiami podanymi w zamówieniu.

W przypadku certyfikatu 3.2, sytuacja jest analogiczna do powyższej, z takim jednak uzupełnieniem, że do certyfikatu 3.2 dołącza się wyniki badań z kontroli odbiorczej przeprowadzonej przez m.in.:

• upoważnionego inspektora Urzędu Dozoru Technicznego (UDT),

• upoważnionego przedstawiciela drugiej strony, innymi słowy - zamawiającego,

• niezależnego od działu produkcji przedstawiciela wytwórcy.

Oba dokumenty, certyfikat 3.1 i certyfikat 3.2 (dokument kontroli) są płatne.

Kontrola odbiorcza i kontrola wewnętrzna - różnice

Kliknij na zdjęcie, aby powiększyć

Padły tu dwa sformułowania, które w mojej ocenie także wymagają objaśnienia. Wewnętrzna kontrola oparta jest o zarządzanie jakością całej produkcji, nie zaś nad kontrolą każdego wyrobu. Nie obliguje producenta to zaangażowania niezależnej od produkcji kontroli jakości. Kontrola odbiorcza polega na sprawdzeniu wyrobu z partii wysyłanej do Klienta. I w tym przypadku wymagany jest przedstawiciel kontroli z drugiej lub trzeciej strony.

Deklaracje zgodności dla materiałów i wyrobów przeznaczonych do kontaktu z żywnością

Dokument określany w skrócie jako Deklaracja Zgodności (DoC), wystawia producent lub dostawca pneumatyki jeśli jest pierwszym importerem rozwiązania.

Certyfikat typu WE dla zaworów bezpieczeństwa

Dokument wystawia dostawca zaworów bezpieczeństwa. Ten rodzaj certyfikatu jest bezpłatny.

Sytuacja zmienia się jeśli chcemy uzyskać atest lub certyfikat dla konkretnego wyrobu wdrożonego w naszym zakładzie. Opłatę za ekspertyzę której celem jest "przeprowadzenie oceny zakładu przygotowującego zawory bezpieczeństwa do potwierdzenia ciśnienia nastawy" pobiera Urząd Dozoru Technicznego (UDT). Jak tłumaczy Urząd: "Usługa ma na celu sprawdzenie postępowania zakładu podczas przygotowywania zaworów bezpieczeństwa do kontroli nastaw".

Certyfikaty TÜV w pneumatyce

Certyfikaty TUV są dla wielu Klientów dowodem jakości i synonimem bezpieczeństwa. Wystawiane przez związek inspekcji technicznej w Niemczech informują, że produkt spełnia wymagania niemieckiej ustawy o bezpieczeństwie sprzętu.

Certyfikaty i atesty TUV dotyczą zazwyczaj konkretnych grup produktowych wykonanych przez określonego producenta. W przypadku pneumatyki taka forma certyfikacji wyrobów praktykowana m.in. przy zaworach bezpieczeństwa.

Certyfikat ognioodporności wg Normy 2014/68/EU

Certyfikat ognioodporności 2014/68/EU wystawia dostawca pneumatyki. Jest bezpłatny.

Certyfikaty ATEX dla stref wybuchowych oraz FDA, NSF, ACS w produkcji żywności

Tego typu dokumenty wydawane na życzenie Klienta. Produkt z certyfikatem ATEX jeśli trafi do strefy potencjalnie zagrożonej wybuchem staje się bezpieczny dla pracowników oraz otoczenia w sytuacji wystąpienia zagrożenia.

Certyfikaty ATEX, a także FDA, NSF w nielicznych przypadkach mogą wymagać przeprowadzenia dodatkowych badań i testów. To determinuje poniesienie dodatkowych kosztów.

Które certyfikaty i atesty w pneumatyce są płatne lub bezpłatne?

Z przytoczonych powyżej przykładów wynika, że większość z nich jest bezpłatna. Klient będzie zobowiązany zapłacić za dodatkowe certyfikaty i atesty w przypadku konkretnego wyrobu z pneumatyki.

Oznakowanie CE - co to jest, kto go nadaje czy dotyczy pneumatyki?

Czy siłowniki pneumatyczne wymagają oznakowania CE? To pytania często pada ze strony Klientów. Oznakowanie CE to dla Klienta informacja (jak czytamy w Rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego nr 765/2008) wskazująca na zgodność produktu z obowiązującymi wymaganiami, Produkt z oznaczeniem CE spełnia zasadnicze wymagania odpowiednich europejskich przepisów dotyczących ochrony środowiska, zdrowia i bezpieczeństwa.

Jak określono: "(...)przez umieszczenie na produkcie\oznakowania CE producent deklaruje zgodność danego produktu ze wszystkimi obowiązującymi wymaganiami, przyjmując tym samym na siebie pełną odpowiedzialność".

Kliknij na zdjęcie, aby powiększyć

Warto przy tej okazji podkreślić, że za umieszczanie zgodności CE na produkcie, który nie podlega takiemu znakowaniu (co jest wprowadzeniem konsumenta w błąd), grozi kara finansowa.

Certyfikaty jakościowe siłowników pneumatycznych

To zagadnienie o które bardzo często pytają nasi Klienci krajowi i zagraniczni, dystrybutorzy czy partnerzy handlowi. O tego typu dokumenty zabiegają Klienci pośredniczący w sprzedaży siłowników pneumatycznych.

Kliknij na zdjęcie, aby powiększyć

Siłowniki pneumatyczne a oznakowanie CE

Mówiąc wprost: siłowników pneumatycznych nie dotyczy Certyfikat CE. Podstawą takiego statusu jest Dyrektywa Maszynowa 2006/42/WE. W jej świetle siłowniki pneumatyczne nie posiadają własnego napędu oraz sterowania. W takim przypadku Certyfikat CE (oznaczenie CE) nie dotyczy siłowników pneumatycznych.

Certyfikat CE dla zbiorników ciśnieniowych

Ten typ dokumentu dostarcza dostawca pneumatyki. Zbiorniki ciśnieniowe są jednym z najważniejszych składników instalacji sprężonego powietrza.

Są dwie dyrektywy dotyczące zbiorników wyrównawczych, wolnostojących. Dopuszczenie do pracy w określonych warunkach określa Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/68/UE, jako podstawowa i obowiązująca od wielu lat (aktualizowana okresowo przez Unię).

Druga - relatywnie nowa, dotycząca mniejszych zbiorników i w praktyce odnosząca się do zbiorników V max. =1000 litrów przy ciśnieniu projektowym p max.= 10 bar. Dyrektywę 2014/29/UE, wprowadzono w celu uproszczenia procedur przy rejestracji zbiorników mniejszych, tych o pojemności poniżej 1 m3 i użytkowanych często jako pomocnicze.

Reasumując: urządzenia ciśnieniowe są znakowane symbolem CE. Więcej informacji na ten temat zawiera tzw. paszport zbiornika ciśnieniowego, czyli zestaw dokumentów z oznaczeniem n seryjnego, wystawiany przez producenta dla każdego egzemplarza zbiornika.

Kliknij na zdjęcie, aby powiększyć

Certyfikaty w pneumatyce - podsumowanie

Najczęściej stosowane certyfikaty w pneumatyce są gwarancją jakości, zgodności i bezpieczeństwa dla produktów i rozwiązań spełniających określone wymagania. Pozytywną informacją jest fakt, że większość z nich jest bezpłatna.

Wymóg wystawiania odpowiednich dokumentów jest konieczny i niezbędny. Dzięki temu mamy wiedzę o tym, jakie wymagania muszą spełniać elementy pneumatyki by zostały dopuszczone do użytkowania w określonych warunkach pracy.

Autor:
Izabela Sołowska-Florczyk
Kierownik działu
handlu ogólnego

Autor:
Izabela Sołowska-Florczyk
Kierownik działu
handlu ogólnego

Źródła:

Dyrektywa Maszynowa 2006/42/WE - Ministerstwo Rozwoju i Technologii (na dzień 22.02.2023 r.)

Dyrektywa 2006/42/WE - normy typu A i typu B dla maszyn (stan na dzień 22.02.2023 r.)

Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/68/UE dla urządzeń ciśnieniowych (na dzień 22.03.2023 r.)

Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/68/UE (stan na dzień 22.02.2023 r.)

Ogólne zasady regulujące oznakowanie CE - Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 765/2008 z dnia 9 lipca 2009 r. (stan na dzień 22.02.2023 r.)

Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1025/2012 odnoszące się do prostych zbiorników ciśnieniowych (stan na dzień 22.02.2023 r.)

Deklaracje zgodności dla materiałów i wyrobów przeznaczonych do kontaktu z żywnością - Narodowe Centrum Edukacji Żywieniowej (stan na dzień 27.02.2023 r.)

Lexlege.pl (stan na dzień 27.02.2023 r.)