Zawory odcinające

Zawór odcinający SMC serii VHS-D to pneumatyczny zawór bezpieczeństwa, stosowany do szybkiego odcięcia dopływu sprężonego powietrza w układach pneumatycznych. Umożliwia również odpowietrzenie instalacji po stronie odbiorników, zwiększając bezpieczeństwo obsługi i serwisu maszyn.

Mechanizm pojedynczego działania polega na tym, że zawór po ustawieniu w pozycji „OFF” automatycznie odpowietrza instalację, natomiast po przełączeniu w „ON” doprowadza sprężone powietrze do układu. Sterowanie odbywa się ręcznie, najczęściej za pomocą dźwigni.

Funkcja odpowietrzania umożliwia natychmiastowe usunięcie sprężonego powietrza z instalacji po stronie odbiorników. Dzięki temu możliwe jest bezpieczne przeprowadzanie prac serwisowych i konserwacyjnych bez ryzyka przypadkowego uruchomienia siłowników czy narzędzi pneumatycznych.

Najważniejsze korzyści to: zwiększenie bezpieczeństwa pracowników, możliwość szybkiego odcięcia powietrza, łatwa obsługa dźwignią, solidna konstrukcja, kompaktowe wymiary oraz niezawodność działania w trudnych warunkach przemysłowych.

Zawory te znajdują zastosowanie w branżach takich jak: automatyka przemysłowa, motoryzacja, przemysł spożywczy, farmaceutyczny, chemiczny, maszynowy oraz wszędzie tam, gdzie wymagane jest szybkie i bezpieczne odcięcie dopływu sprężonego powietrza.

Zależnie od modelu, zawory VHS-D mogą pracować w zakresie od 0,1 MPa do 1,0 MPa. Typowe zastosowanie obejmuje standardowe ciśnienie robocze instalacji pneumatycznych, czyli około 0,6–0,8 MPa.

Zawory tej serii są projektowane głównie do sprężonego powietrza. W przypadku pracy z podciśnieniem lub próżnią należy zastosować odpowiedni wariant zaworu lub skonsultować się z producentem SMC.

Obsługa polega na przestawieniu dźwigni w jedną z dwóch pozycji:

• ON – doprowadzenie powietrza,
• OFF – odcięcie i odpowietrzenie instalacji.

Ruch dźwigni jest szybki, intuicyjny i nie wymaga użycia dużej siły.

Tak, zawory serii VHS-D projektowane są zgodnie z normami ISO oraz europejskimi dyrektywami dotyczącymi bezpieczeństwa maszyn, co czyni je zgodnymi z wymogami CE i zasadami BHP w zakładach przemysłowych.

Zawory VHS-D oferowane są w różnych rozmiarach przyłączy gwintowanych, najczęściej od 1/4" do 1", co pozwala na dopasowanie do różnych instalacji pneumatycznych.

Może być stosowany jako główny zawór odcinający, jednak częściej wykorzystuje się go do zabezpieczenia pojedynczych maszyn, stanowisk roboczych lub sekcji instalacji, gdzie wymagana jest częsta obsługa.

Korpus zaworu wykonywany jest najczęściej z aluminium lub stopów lekkich, zapewniając trwałość i odporność na korozję. Uszczelnienia produkowane są z elastomerów odpornych na zużycie i kontakt ze sprężonym powietrzem.

Tak, zawory te można montować zarówno w pozycji poziomej, jak i pionowej. Ważne jest jedynie prawidłowe podłączenie przewodów zgodnie z oznaczeniem kierunku przepływu.

Typowe zastosowanie to: odcięcie zasilania sprężonym powietrzem dla maszyny oraz natychmiastowe odpowietrzenie układu podczas konserwacji, regulacji lub wymiany podzespołów.

Konserwacja ogranicza się do okresowej kontroli szczelności, czystości elementów i sprawności mechanizmu dźwigni. W normalnych warunkach pracy nie wymagają one częstych przeglądów.

Seria VHS-D charakteryzuje się ręczną dźwignią z wyraźnym oznaczeniem ON/OFF oraz wbudowaną funkcją odpowietrzania. Jest bardziej kompaktowa niż niektóre inne serie i łatwa do integracji.

Wersja VHS-D jest udoskonalonym wariantem zaworów serii VHS, charakteryzującym się większą trwałością, ulepszonym mechanizmem uszczelniania oraz kompaktową konstrukcją. „D” często oznacza wersję zmodernizowaną.

Tak, mogą być częścią systemów bezpieczeństwa, stanowiąc fizyczną blokadę dopływu powietrza. Dzięki temu stosuje się je w połączeniu z innymi elementami, jak elektrozawory czy zawory bezpieczeństwa.

Tak, wiele modeli wyposażonych jest w możliwość zastosowania kłódki lub blokady mechanicznej, co zabezpiecza układ przed przypadkowym lub niepożądanym włączeniem.

Wartości Cv zależą od średnicy przyłącza – im większy gwint, tym większa przepustowość zaworu. Typowo zawory te zapewniają wysoki przepływ, pozwalający na szybkie odpowietrzenie instalacji.

Zasadniczo przewidziane są dla powietrza. Dopuszczalne jest stosowanie z gazami obojętnymi, jednak zawsze należy sprawdzić kompatybilność materiałową i warunki pracy.

Na korpusie zaworu znajdują się strzałki wskazujące kierunek przepływu sprężonego powietrza, co ułatwia prawidłowy montaż i minimalizuje ryzyko błędów.

Standardowe modele nie są certyfikowane do pracy w strefach zagrożonych wybuchem. W przypadku ATEX należy stosować specjalne wersje lub skonsultować się z dostawcą.

Zawory te pracują zwykle w zakresie od -5°C do +60°C, przy czym należy unikać zamarzania kondensatu wewnątrz instalacji.

Montaż polega na wpięciu zaworu w linię zasilającą sprężonym powietrzem przed odbiornikami. Ważne jest zachowanie prawidłowego kierunku przepływu i zastosowanie odpowiednich uszczelnień gwintowych.

Tak, często instaluje się je bezpośrednio przed zestawem FRL (filtr – regulator – smarownica) lub w jego obrębie, aby zapewnić szybkie odcięcie dopływu powietrza.

Najczęściej stosuje się otwór w dźwigni umożliwiający założenie kłódki (lock-out tag-out – LOTO), co uniemożliwia przypadkowe uruchomienie układu podczas prac serwisowych.

Tak, może być stosowany w instalacjach pneumatycznych maszyn mobilnych, pod warunkiem zabezpieczenia go przed drganiami, kurzem i nadmiernym zanieczyszczeniem.

Przy prawidłowym użytkowaniu i jakości sprężonego powietrza zawory te mogą pracować wiele lat bez konieczności wymiany, zachowując pełną szczelność.

Tak, wiele modeli ma kolorowe oznaczenia (np. czerwono-żółta dźwignia), co ułatwia szybką identyfikację pozycji zaworu przez obsługę.

Wymiary zależą od wersji i średnicy przyłącza. Kompaktowa konstrukcja sprawia jednak, że zawory te są łatwe do montażu nawet w ograniczonej przestrzeni.

Tak, jednak w praktyce zaleca się stosowanie indywidualnych zaworów dla każdej maszyny, co zwiększa bezpieczeństwo i niezależność pracy stanowisk.

Tak, każdy zawór ma określony parametr przepustowości (przepływ nominalny). Przekroczenie zalecanego przepływu może skutkować spadkiem ciśnienia lub niewystarczającym odpowietrzaniem.

Nie, zawory te są bezobsługowe i nie wymagają dodatkowego smarowania w trakcie eksploatacji.

Tak, dzięki kompaktowej budowie i prostemu mechanizmowi sterowania dźwignią, zawory te można instalować w panelach kontrolnych przy maszynach.

Zawory wymagają stosowania sprężonego powietrza oczyszczonego z cząstek stałych i kondensatu. Rekomendowane jest stosowanie filtrów o dokładności 5 μm.

Nie ma przeciwwskazań technicznych, jednak zazwyczaj wystarcza jeden zawór w odpowiednim miejscu instalacji. Montaż kilku zaworów szeregowo zwiększa spadki ciśnienia.

Zawory te służą do szybkiego odcięcia zasilania sprężonym powietrzem przy liniach pakujących, maszynach rozlewniczych i urządzeniach transportowych, zapewniając bezpieczeństwo obsługi.

Tak, ale należy zapewnić odpowiednie osuszenie sprężonego powietrza. W przeciwnym razie może dojść do kondensacji i korozji wewnętrznej.

Należy upewnić się, że zawór znajduje się w pozycji OFF przed rozpoczęciem prac serwisowych oraz ewentualnie zastosować blokadę LOTO, aby uniemożliwić przypadkowe włączenie.

Tak, niektóre modele przystosowane są do montażu na standardowych płytach i szynach, co ułatwia integrację z innymi elementami układu.

Uszczelnienia z elastomerów standardowo pracują w temperaturach do +60°C. W przypadku wyższych temperatur konieczne jest zastosowanie wersji specjalnych.

Zawór odcinający służy do przerwania dopływu powietrza i odpowietrzenia układu, natomiast zawór bezpieczeństwa chroni instalację przed nadmiernym wzrostem ciśnienia.

Standardowo nie, jednak istnieją rozwiązania dodatkowe, umożliwiające monitorowanie pozycji zaworu dla systemów automatyki.

Należy przeprowadzić próbę szczelności przy maksymalnym ciśnieniu roboczym – brak spadków ciśnienia i brak wycieków powietrza oznacza prawidłową pracę zaworu.

Oznaczenia obejmują serię, rozmiar gwintu, opcje dodatkowe (np. blokada) oraz kierunek montażu. Przykład: VHS20-D04.

Tak, konstrukcja została zaprojektowana z myślą o pracy w warunkach przemysłowych, w tym przy obecności wibracji i drgań.

Alternatywami są inne serie zaworów odcinających SMC (np. serii VHS standard) lub produkty konkurencyjnych marek. Jednak VHS-D wyróżniają się prostotą obsługi i niezawodnością.

Tak, choć częściej używany jest w przemyśle, może być również stosowany w centralach klimatyzacyjnych, instalacjach sprężonego powietrza w budynkach czy laboratoriach.

Zastosowanie zaworu VHS-D zmniejsza ryzyko awarii i wypadków, co przekłada się na redukcję kosztów przestojów, napraw i odszkodowań. Dodatkowo zapewnia długą żywotność i niskie koszty utrzymania.