Instalacja wody lodowej – jakie rury wybrać?
W układach chłodzenia opartych na wodzie lodowej (ang. chilled water), stosuje się zazwyczaj rury ze stali czarnej jednostronnie ocynkowanej (cynkowanie zewnętrzne). Jednym z systemów idealnie nadającym się do w/w aplikacji jest system Effebi Press, który dzięki metodzie zaciskanego połączenia złącza z rurą pozwala stworzyć trwałe i szczelne połączenia w obiegach chłodniczych.
Woda lodowa – specyfikacja i wyzwania instalacyjne
Woda lodowa stanowi czynnik chłodniczy stosowany w:
Klimatyzacji (np. w budynkach biurowych, centrach handlowych, obiektach użyteczności publicznej),
Chłodnictwie przemysłowym (układy odbierające ciepło z maszyn, procesów chemicznych itp.),
Systemach trigeneracji (łączących wytwarzanie energii elektrycznej, cieplnej i chłodniczej).
W praktyce, woda lodowa ma temperaturę zwykle w zakresie od 4°C do 12°C, choć w niektórych aplikacjach może być niższa (nawet blisko 0°C). Dlatego rurociągi chłodzące są narażone na:
Zjawisko kondensacji (wilgoć może osadzać się na zewnętrznej ściance rury w przypadku braku izolacji),
Potencjalną korozję wynikającą z różnicy temperatur i ewentualnych składników chemicznych w wodzie,
Wymaganie szczelności i stabilności w dłuższej eksploatacji (np. kilkanaście–kilkadziesiąt lat).
By tego uniknąć instalacje te są odpowiednio izolowane.
Najpopularniejsze materiały na rury do wody lodowej
Stal czarna (węglowa)
Zalety: wytrzymałość mechaniczna, ogólnie niska cena materiału, szeroka dostępność.
Wady: podatność na korozję w środowiskach wilgotnych; konieczne zabezpieczenia antykorozyjne (malowanie, ocynk, powłoki).
Zastosowanie: często spotykana w większych średnicach w instalacjach przemysłowych, jednak wymaga troskliwej izolacji i powłok wewnętrznych lub zewnętrznych.
2.2. Stal nierdzewna (np. AISI 304, 316) - mniej stosowana z uwagi na koszty materiałowe
Zalety: wysoka odporność na korozję, dobra wytrzymałość mechaniczna, duża uniwersalność w warunkach wilgotnych i agresywnych.
Wady: wyższy koszt materiału, konieczność użycia odpowiednich technik łączenia (spawanie TIG, press-fitting, itp.).
Zastosowanie: idealna do aplikacji, w których korozja jest kluczowym zagrożeniem i wymagana jest wysoka higiena lub czystość medium.
2.3. Miedź
Zalety: dość dobra odporność korozyjna, łatwe lutowanie (twarde, miękkie), powszechnie stosowana w HVAC (np. klimatyzacja, czynniki chłodnicze).
Wady: wyższa cena materiału w porównaniu do stali węglowej, możliwe problemy przy wodzie o niskim pH lub wysokim zasoleniu.
Zastosowanie: gorzej przy rurach dużego przekroju (koszty, spawanie).
2.4. Tworzywa sztuczne (PP, PE, PB, PVC, CPVC, PEX)
Zalety: odporność na korozję, niska przewodność cieplna, łatwość montażu.
Wady: ograniczony zakres temperatur i ciśnień (zależnie od gatunku), możliwe problemy z przepuszczalnością tlenu i starzeniem się materiału.
Zastosowanie: w niektórych komercyjnych systemach klimatyzacji lub ogrzewania, ale w przemyśle ciężkim (duże ciśnienia, duże średnice) wybór tworzyw wymaga szczegółowej analizy.
Czym wyróżnia się system Effebi Press dla instalacji wody lodowej?
Kim jest Effebi?
Effebi to włoski producent specjalizujący się w armaturze i systemach rur. W szczególności oferuje zawory kulowe, przepustnice i system Press – przeznaczony do instalacji wodnych, grzewczych, chłodniczych i gazowych. W kontekście wody lodowej ważne jest, że Effebi Press może być wykonywany ze stali nierdzewnej, co zapewnia doskonałą odporność korozyjną i szczelność.
Technologia press-fitting (system zaciskowy)
Łączenie bez spawania ani lutowania - używa się kształtek (elementów złącznych) i prasy z odpowiednimi szczękami, które zaciskają rury w miejscu oringów.
Zalety: szybki, czysty i pewny montaż – zwłaszcza w warunkach trudnych (np. brak czasu na spawanie lub waga instalacji) ma znaczenie.
Trwałość i szczelność - jeśli instalacja jest wykonana prawidłowo (odpowiednie kalibracje i zastosowanie oringów dedykowanych do temp. chłodniczych), system może pracować przez wiele lat.
Materiał rur i złączek Effebi Press
Effebi Press najczęściej występuje:
Stal nierdzewna AISI 304
Stal węglowa ocynkowana
Uszczelki oringowe (EPDM lub inne elastomery) dopuszczone do pracy w zakresie temperatur typowych dla układów chłodniczych (np. od -10°C do +110°C).
Dlaczego Effebi Press do wody lodowej?
Odporność na korozję, dzięki stali nierdzewnej 316, instalacja przetrwa intensywne warunki pracy (wilgoć, wahania temperatur).
atwy montaż w dużych obiektach przemysłowych - brak spawania redukuje czas i koszty, minimalizuje ryzyko pożarowe.
Stabilne parametry przepływu, gładkie powierzchnie wewnętrzne rur i minimalne opory w kształtkach.
Możliwość łączenia z innymi elementami (np. zaworami Effebi, zaworami kulowymi, przepustnicami) w ramach jednego systemu.
Praktyczne aspekty instalacji wody lodowej
4.1. Izolacja termiczna
Dla zachowania wydajności chłodniczej rury wody lodowej powinny być izolowane (np. piankami elastomerowymi, wełną syntetyczną). Stal nierdzewna w Effebi Press nie eliminuje potrzeby izolacji, ale gwarantuje, że ewentualna kondensacja na zewnątrz rury nie spowoduje korozji.
4.2. Łączenie z armaturą i urządzeniami
Pompy wody lodowej - konieczne jest użycie odpowiednich przyłączy (gwint, kołnierz, press),
Chillery i wymienniki - zwykle kołnierzowe lub gwintowane, do których można dopasować przejściówki z systemu press,
Zawory odcinające i regulacyjne - w systemie wody lodowej często stosuje się zawory kulowe Effebi (lub kulowe w odmianach innych producentów) w wersji gwint–press albo kołnierz–press, co upraszcza montaż.
4.4. Kontrola jakości wody
Aby ograniczyć ryzyko korozji galwanicznej, wolno ustawiać parametry wody (pH, twardość, inhibitory korozji). Dla stali nierdzewnej wymogi nie są aż tak surowe, ale wciąż lepiej unikać wody wysoce chlorowanej czy z wysoką zawartością chlorków (bez monitoringu).
Autor:
Daniel Szwab
Manager rozwoju produktu
Pneumat.
Autor:
Daniel Szwab
Manager rozwoju produktu
Pneumat.
