- PFA (perfluoroalkoksy) – co to za materiał i jakie ma zalety w pneumatyce?
Materiał PFA w przemyśle – zastosowanie, właściwości, zalety
PFA to wysokowytrzymały fluoropolimer – kopolimer tetrafluoroetylenu i perfluoroalkilowych monomerów – łączący zalety PTFE i FEP:
W całości fluorowany, co zapewnia ekstremalną odporność chemiczną i termiczną – działanie w zakresie od –200 °C do +260 °C, z krótkotrwałym dopuszczeniem do ~305 °C.
Zachowuje wysoką wytrzymałość mechaniczną, szczególnie przy podwyższonych temperaturach (skrętność na poziomie 280–400%, wytrzymałość na rozciąganie ~27 MPa / 4000 psi).
Charakteryzuje się gładką, niemal nieprzywierającą powierzchnią, co umożliwia pracę z czułymi mediami i zapobiega odkładaniu się osadów.
Kluczowe właściwości PFA
| Właściwość | Zaleta dla pneumatyki |
| Ekstremalna odporność chemiczna | Odporność na kwasy, zasady, rozpuszczalniki |
| Szeroki zakres temperaturowy | Praca w warunkach kriogenicznych i w wysokich temperaturach |
| Niski współczynnik tarcia | Ułatwia przepływ powietrza i mediów, ogranicza osady |
| Zgodność z normami czystości | FDA, USP Class VI – idealny do branży farmaceutycznej i spożywczej |
| Odporność na UV i ozon | Doskonała trwałość w aplikacjach zewnętrznych |
| Właściwości dielektryczne | Izolacja elektryczna przy niskich densytetach |
Neutralność chemiczna – PFA nie reaguje z substancjami stosowanymi w laboratoriach, farmacji i spożywce. Nadaje się do mediów agresywnych i czystych układów sprężonego powietrza.
Odporność temperaturowa – zarówno w kriogenicznych (-200 °C) jak i wysokotemperaturowych (+260 °C) aplikacjach nie traci właściwości.
Przetwarzalność termiczna – nadaje się do formowania, co pozwala tworzyć precyzyjne, gładkie złącza skręcane.
Bezpieczeństwo czystości – brak uwalniania jonów, niski poziom ekstraktów oraz sterylność jak w klasach USP i FDA.
Mechaniczna wytrzymałość – przewody i złącza zapewniają szczelność i trwałość nawet przy ciśnieniach roboczych typowych dla pneumatyki.

Złącza skręcane z PFA – oferta Pneumat System
Na stronie Pneumat dostępne są złączki wykonane w całości z PFA – zachowują pełne właściwości materiału (chemoodporność, temperatury, czystość). Przystosowane są do pracy z czystym powietrzem, gazami technicznymi oraz mediów agresywnych. Szczelność gwarantowana nawet przy ciśnieniu do ~10 bar (przy temperaturze 20 °C), natomiast przy wyższych temperaturach dopuszcza się stosowanie do ~1 bar. Pierścienie uszczelniające z PFA (lub PEEK/PTFE) zapewniają szczelność i brak zanieczyszczeń. Idealne do rozwiązań, gdzie wymagana jest regularna dezynfekcja, sterylizacja lub czyszczenie.
Laboratoria i przemysł farmaceutyczny – linie analityczne, próbkowanie, dozowanie gazów, układy automatyczne wymagające sterylności. Procesy fermentacji, bio-reakcji, oczyszczania i osuszania. Przykład zastosowania: złącza PFA w liniach transportu gazów do komór laminarno-sterowniczych.

Branża spożywcza – transport gazów w układach CO₂, azot, pary do sterylizacji lub pakowania aseptycznego, zastosowanie w liniach dozowania przypraw, składników sypkich i aromatów, przykład: instalacje do produkcji suplementów i mieszanek witaminowych.
Laboratoria badawcze i chemiczne - instalacje do chromatografii gazowej, spektrometrii, dozowania reagentów. Układy próżniowe i podciśnieniowe, gdzie złącza muszą być w 100% szczelne, Odporność na agresywne odczynniki (np. HF, HCl, NaOH, H₂SO₄). Przykład: analizatory gazowe w środowisku przemysłowym, instalacje do kalibracji instrumentów.

Pneumatyka procesowa – układy sterowania, bezpieczeństwa, próżni, czyszczące, gdzie kluczowa jest czystość i brak zanieczyszczeń.
Elektronika i półprzewodniki – zasilanie gazowe maszyn czystych technologii, gdzie wymagana jest wysoka czystość medium. Przesył gazów wysoko czystych: SF₆, N₂, O₂, Ar, He – wymagających absolutnej czystości toru przesyłu. Kompatybilność materiałowa z ESD-safe (ochrona przed wyładowaniami elektrostatycznymi). Złącza PFA nie wpływają na skład chemiczny mediów ani nie wprowadzają jonów.

Montaż złączy PFA – praktyczne wskazówki
Przycinanie końcówek węża – wykonuj obcinaczkami do węży, bez poszarpania.
Wprowadzenie węża – na końcówkę złączki, aż zetknie się z korpusem.
Dokręcenie nakrętki ręcznie, następnie kluczem – do oporu zalecanego przez producenta.
Sprawdzenie szczelności – przy ciśnieniu roboczym i temperaturze pracy.
Najczęstsze problemy techniczne, które można rozwiązać za pomocą złączy PFA:
| Problem | Typowe przyczyny | Rozwiązanie z użyciem złączy PFA |
| Zanieczyszczenie medium | Wycieki, korozja, niska odporność chemiczna | Złącza PFA zapewniają 100% odporność chemiczną i biologiczną |
| Nieszczelności w układzie | Uszkodzenia mechaniczne, zużyte uszczelnienia | Złączki PFA z pierścieniami dociskowymi i trwałymi gwintami |
| Trudność w czyszczeniu | Szorstka powierzchnia złącz | Gładka struktura PFA ułatwia sterylizację (CIP/SIP) |
| Deformacja pod wpływem temperatury | Użycie niewłaściwych tworzyw (np. PVC, PU) | PFA zachowuje formę nawet przy 260°C |
| Zmiana właściwości medium | Reakcje chemiczne z złączem | PFA nie reaguje z żadnymi gazami procesowymi |

Autor:
Ekspert Pneumat.
Pneumat.

Autor:
Ekspert Pneumat.
Pneumat.
Zapisz się do newslettera i zyskaj dostęp do największej pneumatycznej bazy wiedzy!
Zyskaj dostęp do najnowszych artykułów, informacji o nadchodzących targach, wydarzeniach i mobilnych szkoleniach oraz promocjach w naszym sklepie internetowym!