Jak zamontować, wymienić zawór bezpieczeństwa?

Czym jest zawór bezpieczeństwa?

Zawór bezpieczeństwa to składowa instalacji, która otwiera się, gdy ciśnienie w układzie przekracza zadaną wartość graniczną. Zawór ten pozwala na uwolnienie nadmiaru medium (powietrza, gazu, cieczy) z układu w celu zabezpieczenia instalacji. Po skorygowaniu ciśnienia panującego w instalacji zawór się zamyka.

Zawory bezpieczeństwa są szczególnie ważne w instalacjach pneumatycznych, gdzie sprężone powietrze osiąga wysokie ciśnienia, a wszelkie niekontrolowane przekroczenia wartości roboczych mogą doprowadzić do uszkodzeń układu, rozszczelnień, a nawet eksplozji komponentów.

Wymagania dotyczące zaworów bezpieczeństwa w układach pneumatycznych

W układach pneumatycznych zawory bezpieczeństwa muszą spełniać określone normy i standardy, aby zapewnić niezawodność i bezpieczeństwo działania. W przypadku systemów sprężonego powietrza, zawory są projektowane tak, aby reagować na wzrost ciśnienia powyżej maksymalnej dopuszczalnej wartości i natychmiast uwalniać nadmiar medium.

Zawory bezpieczeństwa stosowane w przemysłowych układach pneumatycznych muszą charakteryzować się:

• Szybką reakcją – zawór powinien zacząć się otwierać natychmiast po przekroczeniu ciśnienia maksymalnego.

• Odpornością na zanieczyszczenia – sprężone powietrze może zawierać wilgoć i cząstki stałe, co może prowadzić do zanieczyszczenia zaworu. Dlatego ważne jest, aby instalacja sprężonego powietrza była wyposażona w filtry lub inne mechanizmy zabezpieczające.

• Wytrzymałością na warunki pracy – zawory muszą być odporne na różne warunki środowiskowe, takie jak wahania temperatur, wilgotność i ewentualne drgania występujące w instalacji.

Montaż zaworu bezpieczeństwa – kroki i zasady

1. Przygotowanie miejsca montażu

Montaż zaworu bezpieczeństwa powinien być dokładnie zaplanowany, a miejsce instalacji odpowiednio przygotowane. Przed montażem konieczne jest:

• Wyłączenie układu z pracy – aby zapewnić bezpieczeństwo podczas montażu, ciśnienie w instalacji musi być całkowicie zredukowane do zera.

• Sprawdzenie zgodności – przed montażem należy upewnić się, że wybrany zawór bezpieczeństwa jest odpowiedni dla danego układu, tj. jego parametry (ciśnienie otwarcia, przepływ) są dostosowane do wymagań instalacji.

• Kontrola stanu technicznego – otwory i złącza powinny być oczyszczone z wszelkich zanieczyszczeń, a uszczelki sprawdzone pod kątem uszkodzeń.

2. Pozycja montażu zaworu bezpieczeństwa

W jakiej pozycji zamontować zawór bezpieczeństwa? Jest to kluczowe pytanie, które ma bezpośredni wpływ na skuteczność działania zaworu. Prawidłowa pozycja montażu zapewnia szybkie reagowanie zaworu na wzrost ciśnienia i minimalizuje ryzyko awarii.

Zawór bezpieczeństwa powinien być zawsze montowany w pozycji pionowej, z wylotem skierowanym do góry.

Istnieje kilka powodów, dla których taka pozycja jest zalecana:

• Efektywne odpowietrzanie – w pozycji pionowej medium (np. sprężone powietrze) łatwiej unosi się do góry, co umożliwia skuteczniejsze uwolnienie nadmiaru medium.

• Zapobieganie gromadzeniu się zanieczyszczeń – w pozycji pionowej wszelkie zanieczyszczenia, wilgoć czy cząstki stałe, które mogą znajdować się w sprężonym powietrzu, łatwiej opuszczają zawór, zmniejszając ryzyko jego blokowania.

• Prawidłowa praca mechanizmu sprężynowego – zawory bezpieczeństwa są zwykle wyposażone w mechanizm sprężynowy, który otwiera i zamyka zawór. Pozycja pionowa zapewnia równomierne obciążenie sprężyny.

Montaż poziomy lub w innej niestandardowej pozycji może prowadzić do nieprawidłowej pracy zaworu, zatorów i opóźnionej reakcji na wzrost ciśnienia, co może zagrażać bezpieczeństwu całego układu.

3. Połączenie zaworu z układem

Po ustaleniu odpowiedniej pozycji, należy starannie zamontować zawór w odpowiednim punkcie układu ciśnieniowego. Zwykle zawory bezpieczeństwa są montowane na końcach odcinków ciśnieniowych lub w pobliżu najważniejszych komponentów układu, takich jak sprężarki.

• Połączenia gwintowane lub kołnierzowe - w zależności od konstrukcji układu, zawory mogą być montowane za pomocą połączeń gwintowanych lub kołnierzowych. W przypadku połączeń gwintowanych należy zadbać o odpowiednie uszczelnienie (np. za pomocą taśmy teflonowej), aby uniknąć wycieków.

• Dostępność do konserwacji - ważne jest, aby zawór był zamontowany w miejscu łatwo dostępnym do konserwacji i regularnych kontroli. Montaż w trudno dostępnych miejscach może znacząco utrudnić jego okresową obsługę.

Przeglądy i konserwacja zaworów bezpieczeństwa

Regularne przeglądy i konserwacja zaworów bezpieczeństwa są kluczowe dla zapewnienia bezpieczeństwa pracy układów ciśnieniowych. W ramach rutynowych przeglądów należy:

• testować otwieranie zaworu - zawór powinien być okresowo testowany, aby upewnić się, że otwiera się przy zdefiniowanym ciśnieniu,

• sprawdzać szczelność - przecieki mogą wskazywać na zużycie uszczelnień lub uszkodzenie wewnętrznych komponentów zaworu,

• czyszczenie - regularne usuwanie zanieczyszczeń, pyłu i wilgoci z wnętrza zaworu jest kluczowe dla jego prawidłowego działania.

Autor:
Magdalena Skotnica
Doradca ds.
techniczno-handlowych
Pneumat.

Autor:
Magdalena Skotnica
Doradca ds.
techniczno-handlowych
Pneumat.