Mgła olejowa – co to jest, jak działa, zalety, zastosowanie
W nowoczesnych procesach przemysłowych, w których wykorzystuje się sprężone powietrze, często spotyka się konieczność smarowania oraz chłodzenia elementów ruchomych. Kluczowe staje się wtedy zastosowanie mgiełki olejowej, która nie tylko zapewnia precyzyjne smarowanie, lecz także efektywnie obniża temperaturę w strefach intensywnego tarcia bądź obróbki mechanicznej. W artykule omówimy działanie, zalety i zastosowania mgły olejowej w kontekście pneumatyki oraz przedstawimy przykładowe rozwiązania, takie jak smarownice pneumatyczne (zwane naolejaczami), oferowane między innymi przez firmy Riegler i Aignep.
Czym jest mgła olejowa i jak powstaje?
Mgiełka olejowa to rozdrobniona mieszanina oleju i sprężonego powietrza, generowana w taki sposób, aby kropelki oleju osiągnęły mikroskopijny rozmiar. Pozwala to na równomierne rozprowadzenie środków smarnych w docelowym miejscu (np. na powierzchniach trących, w komorach narzędzi pneumatycznych czy w obrabiarkach). Tworzenie mgiełki olejowej bazuje na różnicy ciśnień i specjalnej konstrukcji smarownicy, w której strumień sprężonego powietrza porywa niewielkie ilości oleju, tworząc drobne cząstki.
Zasada działania i kluczowe zjawiska
A. Wtrysk oleju do przepływu powietrza
W smarownicach pneumatycznych (naolejacze) olej z niewielkiego zbiornika jest zasysany przez różnicę ciśnień, a następnie wtryskiwany do kanału, gdzie miesza się ze sprężonym powietrzem. Powstaje wówczas mikromgła olejowa, transportowana w całym układzie pneumatycznym, docierając do punktów wymagających smarowania.
B. Efekt adhezji i rozkład kropel
Drobne kropelki oleju wykazują wysoką zdolność przylegania do powierzchni, co zapewnia efektywne pokrycie elementów ruchomych. Dzięki temu redukuje się tarcie, minimalizuje zużycie i wspomaga chłodzenie – rozpraszanie ciepła przez mgłę olejową jest efektywne, szczególnie tam, gdzie występują intensywne siły mechaniczne
C. Ograniczenie zjawiska odparowania i korozji
Oleista warstwa zapobiega korozji, zwłaszcza w warunkach, gdzie można spodziewać się wilgoci lub działania środków agresywnych chemicznie. Drobne kropelki oleju tworzą film ochronny, odizolowujący metal od czynników korozyjnych.
Zalety i zastosowania mgły olejowej w przemyśle
Minimalne zużycie oleju – mgła olejowa wykorzystuje niewielkie dawki oleju, jednocześnie gwarantując optymalne smarowanie.
Skuteczne chłodzenie – drobiny oleju wspomagają odprowadzanie ciepła z obszaru styku.
Przedłużenie żywotności narzędzi – dzięki ograniczeniu tarcia, wydłuża się okres między wymianami części narażonych na zużycie.
Uniwersalność – mgiełka bywa używana w obróbce skrawaniem (frezowanie, wiercenie, toczenie), w narzędziach pneumatycznych (szlifierki powietrzne, wiertarki na sprężone powietrze), a także w systemach transportu czy montażu.
Kluczowa rola smarownic pneumatycznych (naolejaczy)
A. Budowa i funkcje
Smarownice pneumatyczne to niewielkie urządzenia włączane w ciąg sprężonego powietrza – zazwyczaj montowane w stacji przygotowania powietrza (tuż za filtrem i reduktorem ciśnienia). Podczas przepływu powietrza pobierają odpowiednią dawkę oleju z wbudowanego zbiornika i wytwarzają mgłę olejową dostosowaną do zapotrzebowania układu.
B. Dobór i parametry
Ważne, by dobrać przepustowość i zakres ciśnienia smarownicy do wielkości i charakteru instalacji. Istotny jest także rodzaj używanego oleju – powinien odpowiadać specyfice maszyn (np. oleje zalecane przez producentów narzędzi, oleje spożywcze w przypadku branży spożywczej).
Oferta Riegler i Aignep: co wyróżnia ich naolejacze?
Riegler i Aignep to uznani producenci rozwiązań w dziedzinie pneumatyki, w tym także smarownic (naolejaczy) do tworzenia mgły olejowej. Ich urządzenia cechują się:
Solidną konstrukcją (często metalową, odporną na warunki przemysłowe),
Precyzyjną regulacją ilości oleju, umożliwiającą dopasowanie stężenia mgły do rodzaju pracy,
Wysoką szczelnością i dbałością o efektywność energetyczną (mniejsze straty powietrza).
Rola mgły olejowej w chłodzeniu
Obniżanie temperatury – mgła olejowa w strefach obróbki skrawaniem czy w narzędziach szybkoobrotowych pomaga rozpraszać ciepło.
Smugowy transport ciepła – drobiny oleju odbierają ciepło i rozpraszają je w powietrzu atmosferycznym lub w komorze obudowy maszyny.
Zapobieganie zacieraniu – chłodzenie ogranicza pojawianie się zjawiska mikrozgrzewania i tworzenia tzw. warstwy przegrzanej, która sprzyja deformacjom narzędzi.
Typowe wyzwania i zjawiska w praktyce
Zbyt duża ilość oleju w mgiełce może powodować osadzanie się na ściankach i tworzenie tłustych nalotów, co nie zawsze jest pożądane.
Nieodpowiedni rodzaj oleju – wpływa na trudności w pracy siłowników czy narzędzi pneumatycznych.
Zjawisko mgły w miejscach niewskazanych – przy braku właściwej obudowy mgiełka może przedostawać się do otoczenia, pogarszając warunki BHP.
Minimalizacja strat energii i ciśnienia
W dobrze zaprojektowanych systemach mgły olejowej kluczowe jest ograniczenie nadmiernego spadku ciśnienia. Dla zachowania efektywności:
Sprawdzaj drożność i czystość dysz mgłowych,
Dbaj o właściwe parametry sprężarki,
Optymalizuj przepustowość smarownicy do rzeczywistego zapotrzebowania.
Bezpieczeństwo i higiena w przypadku mgły olejowej
W zależności od branży (np. spożywczej) konieczne jest stosowanie olejów klasy H1 (dopuszczonych do przypadkowego kontaktu z żywnością). W przemyśle farmaceutycznym bądź kosmetycznym ważne jest, aby mgła nie zanieczyszczała produktu końcowego. Dlatego Aignep i Riegler mają w ofercie modele naolejaczy kompatybilnych z takimi olejami.
Seria Flowmatik od Pneumat System
W kontekście smarownic i rozwiązań dedykowanych tworzeniu mgły olejowej warto również zwrócić uwagę na serię Flowmatik od Pneumat System. Produkty tej linii są zaprojektowane z myślą o dokładnym i stabilnym dawkowaniu oleju, umożliwiając tworzenie jednolitej mgiełki w systemach sprężonego powietrza. Dzięki zróżnicowanej gamie modeli oraz możliwości precyzyjnego ustawienia parametrów, Flowmatik pozwala dopasować konfigurację do różnych aplikacji przemysłowych – od niewielkich stanowisk pneumatycznych aż po rozbudowane linie technologiczne.
Kluczowe atuty rozwiązań Flowmatik
Optymalna kontrola przepływu – konstrukcja zaworów i dysz minimalizuje wahania przepływu, co zapewnia wysoką powtarzalność w procesie smarowania.
Elastyczność w doborze oleju – urządzenia serii Flowmatik przystosowane są do obsługi różnych typów środków smarnych (w tym również do zastosowań spożywczych i medycznych, z odpowiednimi certyfikatami).
Solidne materiały i wykonanie – obudowy i elementy wewnętrzne są odporne na uszkodzenia mechaniczne oraz działanie czynników korozyjnych.
Łatwa integracja – prosta konstrukcja i standaryzowane przyłącza pozwalają na szybkie włączenie do istniejącej infrastruktury pneumatycznej, zarówno na poziomie jednostkowych stanowisk, jak i całych ciągów produkcyjnych.
Synergia z Riegler, Aignep i innymi rozwiązaniami
Wspomniana wcześniej oferta Riegler i Aignep, łącząca różne rodzaje smarownic i naolejaczy, może zostać wkomponowana w systemy Flowmatik. Dzięki temu uzyskuje się kompleksowe podejście do zarządzania mgłą olejową i pełną kontrolę nad parametrami pracy. Przykładowo, jeżeli w linii produkcyjnej występują narzędzia pneumatyczne wymagające określonego stężenia mgły i jednocześnie duże zapotrzebowanie na chłodzenie, Flowmatik zapewnia precyzyjną regulację dawek oleju, a komponenty Riegler i Aignep – szeroki wachlarz elementów towarzyszących (zawory, filtry, reduktory).
Zastosowania praktyczne Flowmatik
Linie montażowe - precyzyjne smarowanie szybko pracujących siłowników i narzędzi.
Maszyny obróbki skrawaniem - chłodzenie i redukcja tarcia w strefie kontaktu narzędzia z materiałem.
Transport pneumatyczny - tworzenie mgły ograniczającej ścieranie w przewodach.
Aplikacje specjalistyczne - branża spożywcza, farmaceutyczna i kosmetyczna, gdzie wymagane są oleje o atestach H1, dopuszczających przypadkowy kontakt z produktem.
Wykorzystanie serii Flowmatik z oferty Pneumat System w parze z rozwiązaniami Riegler i Aignep pozwala wypracować spójne i dopasowane do potrzeb każdego zakładu podejście do problematyki chłodzenia i smarowania mgłą olejową. Taka integracja umożliwia długotrwałą eksploatację narzędzi, mniejszą liczbę awarii oraz optymalne wykorzystanie zasobów energetycznych, przekładając się na wyższą wydajność całego procesu produkcyjnego.
Autor:
Magdalena Skotnica
Doradca ds.
techniczno-handlowych
Pneumat.
Autor:
Magdalena Skotnica
Doradca ds.
techniczno-handlowych
Pneumat.
